Asteroid prečnika oko 100 metara, nazvan 2024 YR4, otkriven je krajem decembra 2024. godine i prema trenutnim proračunima ima 1,3% šanse da udari u Zemlju 22. decembra 2032. godine. Iako je verovatnoća udara mala, prvi put su pokrenute globalne planetarne odbrambene procedure kako bi se pratio i analizirao njegov put.
Asteroid je rangiran na trećem nivou Torinske skale, što označava bliski susret koji zaslužuje pažnju naučne zajednice. Naučnici ističu da će preciznija posmatranja tokom narednih meseci dodatno suziti margine neizvesnosti i odrediti da li je potrebna intervencija.
Koje odbrambene mere su u razmatranju?
Međunarodna mreža za upozoravanje na asteroide (IAWN) i Savetodavna grupa za planiranje svemirskih misija (SMPAG) analiziraju potencijalne strategije za skretanje asteroida sa putanje.
Najrazvijenije metode uključuju:
- Kinetički udarač (kinetic impactor) – Ova strategija podrazumeva slanje svemirske letelice koja bi se direktno sudarila s asteroidom kako bi mu promenila putanju. NASA je već testirala ovu tehniku u misiji DART 2022. godine.
- Gravitacioni traktor – Svemirska letelica bi orbitirala oko asteroida duži vremenski period i postepeno menjala njegovu putanju koristeći gravitacionu interakciju. Ova metoda zahteva godine unapred za sprovođenje.
- Nuklearna eksplozija u blizini asteroida – Kao poslednja opcija, nuklearno naoružanje bi moglo biti upotrebljeno kako bi se promenila putanja ili razbio asteroid na manje delove. Ova strategija se smatra krajnjom merom i koristi se samo ako bi do udara došlo veoma brzo.
Šta ako asteroid udari u Zemlju?
Asteroidi ove veličine mogu izazvati ozbiljne posledice na lokalnom nivou. Ako bi 2024 YR4 ušao u atmosferu, moglo bi doći do snažne eksplozije u vazduhu slične Tunguskom događaju iz 1908. godine, koji je sravnio sa zemljom 2.000 kvadratnih kilometara šume u Sibiru. Ukoliko bi udario u okean, mogao bi izazvati cunami, dok bi udar na naseljene oblasti mogao naneti veliku štetu infrastrukturi.
Iako rizik ostaje nizak, globalni svemirski programi nastavljaju praćenje asteroida 2024 YR4 kako bi bili spremni za svaki mogući scenario.
